Kandidaat-Eurocommissaris Wopke Hoekstra wil de lijn van de huidige Europese klimaatdoelen niet simpelweg doortrekken, maar een scherper tussendoel stellen. Hij wil de doelstelling voor 2040 leggen op 90 procent minder CO2-uitstoot, zei hij tijdens een hoorzitting waarin hij het vertrouwen van Europarlementariërs probeert te winnen.

“Ik denk dat we voor 90 procent moeten gaan”, zei Hoekstra maandagavond in Straatsburg. “Dat we dat haalbaar moeten maken voor burgers en bedrijven.” Hij tekende wel aan dat hij daar slechts een aanzet voor kan geven en er niet zelf toe kan besluiten. Dat is reden voor de sociaaldemocraten en groenen om het nog niet helemaal te vertrouwen.

De Europese Unie wil in 2050 als eerste werelddeel ‘klimaatneutraal’ zijn en besloot dat in 2030 de CO2-uitstoot al met 55 procent moet zijn teruggedrongen. Zo moeten de klimaatafspraken van Parijs, die de opwarming van de aarde tot liefst 1,5 graad moesten beperken, haalbaar blijven. Maar daarvoor blijkt Europa toch niet snel genoeg te gaan, zeggen deskundigen van de Europese Commissie zelf. Zij dringen erop aan al in 2040 de uitstoot met 90 procent of meer te hebben verminderd.

Het klimaattussendoel voor 2040 is een van de belangrijkste taken die Hoekstra wacht als hij de klimaatman van de Europese Commissie wordt. Hij moet daarbij koorddansen om een zo groot mogelijk deel van het Europees Parlement tevreden te stemmen. Rechtse Europarlementariërs willen de lijn tussen 2030 en 2050 hooguit doortrekken, omdat de strijd tegen klimaatverandering al te veel offers van burgers en bedrijven zou vragen. Linkse en groene collega’s willen de lat juist veel hoger leggen.

Linkse Europarlementariërs zijn nog niet gerust op Hoekstra’s toezegging. Met de toevoeging dat hij de andere Eurocommissarissen nog moet overtuigen en dat het uiteindelijk op een nieuw parlement en nieuwe commissie aankomt, ontkracht hij die meteen weer, vrezen ze.

'Spijt van harde opstelling tegen Zuid-Europa'

Hoekstra liet ook weten spijt te hebben van zijn harde opstelling jegens Zuid-Europese landen die aandrongen op Europese coronasteun. Hij had dat anders moeten doen, zegt hij tijdens de Straatsburgse hoorzitting waarin hij het vertrouwen van het Europees Parlement probeert te winnen.

Hoekstra stelde zich tijdens de coronacrisis, toen hij minister van Financiën was, streng op voor landen als Italië en Spanje. Die zwaar door de pandemie getroffen landen wilden Europese steun om hun stilgevallen economie er weer bovenop te helpen, maar Hoekstra was lang onverbiddelijk. Ze hadden in betere tijden beter kunnen sparen, vond hij.

Dat kwam hem destijds al op grote verontwaardiging te staan, en de episode bleek nog niet vergeten toen Hoekstra werd voorgedragen als klimaatman van de Europese Commissie. Meerdere Europarlementariërs kondigden aan dat ze zijn benoeming pas konden steunen als hij zou tonen dat hij Europese solidariteit wel degelijk belangrijk vindt.

Hoekstra niet zeker van post als klimaatcommissaris van de EU

Hoekstra is ook na een urenlang examen nog niet verzekerd van de steun van het Europees Parlement om de klimaatman van de Europese Commissie te worden. De sociaaldemocraten en de groenen, op wiens steun hij lijkt aangewezen, twijfelen nog. Het parlement neemt meer tijd voor een beslissing.

Hoekstra probeert het vertrouwen te winnen van een tweederdemeerderheid in het parlement.

De tijd dringt voor Hoekstra om te kunnen beginnen aan een van de belangrijkste taken die op hem wachten. Het voltallige parlement zou hem donderdag de zegen moeten geven om hem genoeg tijd te gunnen voor het voorwerk voor de cruciale klimaattop in november. Daar zou hij de belangrijkste vertegenwoordiger zijn van de EU, die op de top andere grootmachten op sleeptouw wil nemen.

De voormalige CDA-leider en buitenlandminister heeft al wel de zegen van zijn politieke geestverwanten van de EVP, de grootste partij in het parlement. Ook de liberalen, de derde in grootte, steunen hem. Maar de sociaaldemocraten dubben nog en de groenen hebben aanvullende vragen.

LEES OOK: De benoeming van Wopke Hoekstra als Eurocommissaris is nog geen gelopen race: vijf obstakels waar hij rekening mee moet houden